لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

پلاسمای ماکروویو – طیف سنج نشری اتمی دستگاهی ایده ال برای افرادی است که در پی جایگزینی طیف سنج اتمی شعله ای به روش دیگری هستند. در این روش، با استفاده از نیتروژن به عنوان منبع پلاسما، هزینه های کاری کاهش و با حذف نیازمندی به گازهای نیتروزاکساید و استیلن، ایمنی کار افزایش می یابد. بعلاوه، منبع یونیزاسیون / اتمیزه کردن پلاسمای نیتروژن با دمای بالاتر، حد تشخیص، محدوده خطی و پایداری طولانی مدت را افزایش داده و فرآیند آماده سازی نمونه را تسهیل می کند.

زمینه و هدف: امروزه حضور فلزات سنگین در محیط زیست و تجمع آن ها در زنجیره غذایی و بنابراین مواجهه انسان با آن ها یک خطر جدی محسوب می شود. هدف از این مطالعه اندازه گیری میزان فلزات سنگین نیکل، آرسنیک، سرب، روی و کادمیوم در بافت جگر، عضلات ران، سینه و سنگدان مرغ در شهر شیراز (1397) است. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع مقطعی (توصیفی-تحلیلی) بود. بدین منظور تعداد 10 برند مختلف شامل بافت جگر، عضلات ران، سینه و سنگدان مرغ از فروشگاه های سطح شیراز جمع آوری و با رعایت سیستم سرمایشی به آزمایشگاه منتقل گردید. برای اندازه گیری غلظت فلزات سنگین با استفاده از دستگاه طیف سنج نشر اتمی پلاسمای جفت شده القایی (ICP-OES) انجام شد. نتایج: میانگین غلظت فلزات سنگین آرسنیک، کادمیوم، نیکل، سرب و روی برحسب میکرو گرم بر کیلوگرم در بافت جگر به ترتیب 17، 61، 31، 57 و 15150، در عضلات ران 5، 60، 28، 46، 3310، در عضلات سینه 6، 8، 18، 50 و 4510 و در سنگدان 7، 29، 9، 19 و 12810 مشاهده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که میزان فلزات سنگین در بافت جگر بیشتر از سایر بافت ها بود. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده حاکی از آن است که میزان فلزات سنگین موردمطالعه در گوشت مرغ پایین تر از استانداردهای جهانی است. همچنین نتایج ارزیابی خطر نشان داد که ریسک غیر سرطان زایی این فلزات سنگین ناشی از مصرف مرغ توسط افراد جامعه قابل اغماض و ناچیز است و اثرات سرطان زایی در مورد آرسنیک بیش از سرب و در محدوده ریسک بالقوه است.

جای گزینی چهار روش تجزیه مجزا، وقت گیر و پرهزینه استاندارد ASTM برای تعیین مقدار عناصر Mo، As، K و Th در نمونه های دارای بافت اورانیم با یک روش کارآمد جدید مورد بررسی قرار گرفت. مزیت های اصلی این روش، حذف کمبودهای مذکور با حفظ دقت و صحت نتایج مورد نظر صنایع هسته ای و مشخصات فنی مواد است. در روش جدید، بافت اورانیم مزاحم از طریق استخراج با مخلوط یک به یک تری (2- اتیل هگزیل) فسفات -(TEHP) هپتان نرمال حذف شد. عناصر مورد نظر به طور هم زمان و با استفاده از تکنیک نشر نوری- پلاسمای جفت شده القایی اندازه گیری شدند. عامل های موثر بر بازده استخراج، pH، مقدار اورانیم و دما بررسی شدند. گستره دینامیکی منحنی مقیاس بندی در محدوده غلظتی 10-500 میکروگرم بر گرم اورانیم خطی است (R2>0.999). برای عناصر Mo، As،Th   K وحد تشخیص های روش (MDLs)، به ترتیب، برابر با 0.51، 0.66، 1.1 و 0.51 میکروگرم بر گرم اورانیم حاصل شد. مقدار پارامتر En برای تمام عناصر کم تر از 0.26 به دست آمد. دقت و صحت تجزیه ای نتایج حاصل در دو سطح غلظت متفاوت محاسبه و با نتایج حاصل از روش های استاندارد مقایسه شد که نشان از تایید روش داشت. کاهش زمان کلی انجام تجزیه از حدود 24 ساعت به کم تر از 2 ساعت، کاهش چشمگیر هزینه های دستگاهی و مصرفی مواد از جمله خصوصیات کاربردی- صنعتی این روش جدید است.

مقدمه: ارزیابی آلودگی مواد غذایی بویژه ماهی تون و فراورده های آن به فلزات سنگین بدلیل پدیده تجمع پذیری و به عنوان شاخصی از میزان آلودگی آبها اهمیت فراوانی دارد. در پژوهش حاضر اندازه گیری و ارزیابی سه فلز سنگین جیوه، کادمیم و سرب در کنسرو ماهی تون تولید شده از چهار منبع اصلی تامین ماهی تون کشور مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش ها: برای این منظور از چهار نقطه جغرافیایی دریای عمان، سواحل کشورهای هند، سیشل و غنا، نمونه هایی از کنسرو ماهی تون تولیدی یکی از کارخانجات معتبر داخل کشور تهیه شد و پس از آماده سازی و هضم نمونه ها، مقدار جیوه با بهره گیری از تکنیک بخار سرد روش طیف سنجی جذب اتمی (AAS) و مقدار دو فلز کادمیوم و سرب با روش پلاسمای جفت شده القایی - طیف سنجی نشر اتمی (ICP-AES) اندازه گیری شد. نتایج حاصل، در مقایسه با سه استاندارد مبنا ]ایران (ISIRI)، جهانی (WHO/FAO) و اروپا [(EC) و با استفاده از روش آنالیز واریانس (ANOVA) با بهره گیری از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج ارزیابی ها نشان داد در 4 سری نمونه های مورد آزمایش، میانگین جیوه 0.2±0.082 ppm (%100 نمونه ها در محدوده مجاز استاندارد)، میانگین کادمیوم اندازه گیری شده 0.614±0.375 ppm (%75 نمونه ها بالاتر از محدوده مجاز استاندارد) و میانگین سرب 0.5±0.132 ppm (%50 نمونه ها در محدوده مجاز استاندارد) می باشد.نتیجه گیری: صیدهای منطقه چا بهار از صیدگاه دریای عمان دارای بیشترین و صیدهای سواحل غنا دارای کمترین مقادیر آلودگی به فلزات سنگین تعیین شدند.

لجن آندی مس، محصول جانبی کارخانه های تصفیه الکتریکی مس است که حاوی عناصری از جمله طلا، نقره، عناصر گروه پلاتین، مس، سلنیم، سرب، آرسنیک و آنتیموان است که به عنوان منبع اصلی تولید سلنیم در دنیا و یکی از منابع مهم فلزات گرانبها به شمار می رود. تاکنون، به منظور بازیابی سلنیم از لجن آندی مس از روش های متعددی استفاده شده است که از این میان تشویه سولفاتی از جمله رایج ترین روش های صنعتی است. در این پژوهش، به بهینه سازی روش تشویه سولفاتی لجن و استحصال سلنیم پرداخته شده است که کاهش میزان مصرف انرژی و کاهش مشکلات زیست محیطی از جمله مزایای آن به شمار می رود. به منظور طراحی آزمایش های مرحله ی تشویه، از روش طراحی آزمایش پاسخ دی اپتیمال استفاده شده است که در آن دو پارامتر نسبت مایع به جامد و دما مورد بررسی قرار گرفته است. بهینه ی فرآیند در نسبت مایع به جامد 9/1 و دمای ° C3/247 است که در آن بیشترین میزان بازیابی سلنیم (99/99 %) به دست می آید. آنالیزهای پراش پرتوی ایکس، فلورسانس پرتوی ایکس و طیف سنجی نشر اتمی با پلاسمای جفت شده القایی برای تایید نتایج، در لجن آندی، قبل و بعد از فرآیند، مورد بررسی قرار گرفته است. خلوص سلنیم بازیابی شده با آنالیز طیف سنجی نشر اتمی پلاسمای جفت شده القایی 08/97 % بدست آمد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.